Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi’ne üye ülkelerde temel hakların ihlal edildiğini iddia eden birey, grup veya devletlerin başvurabileceği uluslararası bir yargı organıdır. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni temel alarak karar verir. Aşağıda, AİHM başvurularıyla ilgili detaylı ve özgün bilgiler sunulmaktadır.
AİHM Nedir ve Ne İş Yapar?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Strasbourg, Fransa’da bulunur ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni (AİHS) uygulamakla görevlidir. Görevleri şunlardır: Temel insan haklarının korunmasını sağlamak, AİHS’nin ihlal edilip edilmediğini incelemek, İnsan hakları ihlallerini ortadan kaldırıcı kararlar almak.
Kimler Başvurabilir?
AİHM’e bireyler, sivil toplum kuruluşları, gruplar ve devletler başvurabilir. Ancak başvuru hakkı şu şekilde sınırlandırılmıştır: Başvurucu, sözleşmeye taraf bir devletin yetki alanında olmalıdır. Başvurunun konusu, AİHS veya ek protokollerinde tanımlanan haklardan biriyle ilgili olmalıdır. Başvuran, doğrudan mağdur olmalıdır (dolaylı mağduriyet kabul edilmez).
Başvuru Şartları
AİHM’e başvuru yapabilmek için belirli kriterlerin karşılanması gerekir: İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi: Başvuru sahibi, ülkesindeki tüm hukuki yolları tüketmiş olmalıdır. Örneğin, en yüksek mahkemeye kadar gidilmiş olmalıdır. 6 Aylık Süre Sınırı: İç hukuk yollarının tükenmesinden itibaren 6 ay içinde başvuru yapılmalıdır. Açıkça Dayanaklı Bir Hak İhlali: Başvuru, AİHS veya ek protokollerinde belirtilen bir hakka dayanmalıdır. Ciddi Zarar İlkesi: Başvuru sahibi, ciddi bir zarara uğradığını kanıtlamalıdır.
Başvuru Süreci
Başvuru Formunun Doldurulması:AİHM’in resmi web sitesinden indirilebilen form eksiksiz doldurulmalıdır. Belgelerin Hazırlanması: Karar metinleri, mahkeme tutanakları ve diğer destekleyici belgeler eklenmelidir.
Posta ile Gönderim: Başvuru, AİHM’in Strasbourg’daki adresine posta yoluyla gönderilmelidir. Online başvuru henüz kabul edilmemektedir. Ön İnceleme: Mahkeme, başvurunun kabul edilebilirlik kriterlerini karşılayıp karşılamadığını değerlendirir.
Esas İnceleme: Başvurunun kabul edilmesi durumunda taraflardan ek bilgi talep edilebilir ve duruşma yapılabilir.
Karar ve Uygulama: Mahkeme, ihlalin varlığına karar verirse tazminat belirleyebilir. Ayrıca, devletlerin sorunu çözmesi için sistematik değişiklikler yapmasını talep edebilir.
AİHM Başvurusunda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Dil Seçimi: Başvuru, AİHM’in iki resmi dili olan İngilizce veya Fransızca yapılmalıdır. Ancak ilk başvuruda üye devletin dilinde başvuru kabul edilebilir.
- Ayrıntılı Gerekçe: Başvurunun reddedilmemesi için gerekçe detaylı ve anlaşılır şekilde açıklanmalıdır.
- Hukuki Yardım: Başvuru sahibi, süreç boyunca avukat desteği alabilir. Maddi durumu yetersiz olanlar, AİHM’den hukuki yardım talep edebilir.
En Yaygın Hak İhlalleri
AİHM’e yapılan başvuruların çoğu şu konuları içerir:
- Adil Yargılanma Hakkı (Madde 6): Mahkemelerdeki adaletsizlikler, makul sürede yargılanmama gibi durumlar.
- İfade Özgürlüğü (Madde 10): Sansür, medya özgürlüğünün kısıtlanması.
- Kötü Muamele ve İşkence Yasağı (Madde 3): Polis veya kamu görevlilerinin kötü muamelesi.
- Özel Hayatın ve Aile Hayatının Korunması (Madde 8): Hukuka aykırı dinleme, özel yaşamın ihlali.
Başvurunun Reddi ve İtiraz Süreci
Başvuruların yaklaşık %90’ı, kabul edilebilirlik kriterlerini karşılamadığı için reddedilmektedir. Reddedilen başvurular için itiraz yolu bulunmamaktadır. Ancak, AİHS’nin ilgili maddelerinde yapılacak değişikliklerle yeniden başvuru yapılabilir.
Türkiye’den AİHM Başvuruları
Türkiye, AİHM’e en çok başvuru yapılan ülkelerden biridir. Başlıca başvuru konuları şunlardır: Adil yargılanma hakkı, Mülkiyet hakkı ihlali, Basın ve ifade özgürlüğü, Uzun tutukluluk süreleri.
AİHM Kararlarının Bağlayıcılığı
AİHM kararları bağlayıcıdır ve üye devletler bu kararları uygulamak zorundadır. Uygulanmayan kararlar, ilgili devlete uluslararası alanda itibar kaybı yaşatabilir ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından izlenir.
Öne Çıkan Tavsiyeler
- Doğru Belgeler: Eksik veya yanlış belge sunulması başvurunun reddine yol açabilir.
- Avukat Desteği: Profesyonel bir avukat, süreçte büyük kolaylık sağlayabilir.
- Sabır: AİHM süreçleri uzun sürebilir, bu nedenle sabırlı olunmalıdır.
Kaya Avukatlık Ofisi Olarak AİHM Başvurularında Avukatın Rolü
Kaya Avukatlık Ofisi olarak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) yapılan başvuruların karmaşık yapısını bilen bir ekibiz. AİHM başvurularında avukatın rolü, başvuru sürecini etkili bir şekilde yönetmek ve müvekkilin haklarını uluslararası düzeyde savunmak için hayati öneme sahiptir. Bu süreçte doğru bir strateji belirlemek, başvurunun kabul edilmesi ve başarılı sonuç alınması için belirleyici olur.
1. AİHM Başvurularında Avukatın Görevleri
1.1. Başvurunun Hazırlık Süreci
AİHM’e yapılan başvurularda, başvurunun kabul edilebilirliği için hukuki detaylara dikkat etmek gerekir. Avukat, bu aşamada:
- Müvekkilin talebini ve mağduriyetini analiz eder.
- Başvurunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) uygun olup olmadığını değerlendirir.
- Gerekli belgeleri toplar ve başvuruyu detaylı şekilde hazırlar.
1.2. İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi
AİHM’e başvurmadan önce iç hukuk yollarının tüketilmesi şarttır. Avukat, bu aşamada müvekkili şu şekilde yönlendirir:
- Ulusal mahkemelerde dava sürecini takip eder.
- Gerekirse Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapar.
- İç hukuk yollarının etkisiz kaldığını belgelerle ortaya koyar.
1.3. 6 Aylık Süre Sınırını Yönetmek
AİHM başvuruları için iç hukuk yollarının tüketilmesinden sonra 6 aylık süre sınırı bulunmaktadır. Avukat, bu süre içinde:
- Başvuruyu zamanında teslim etmek için gereken planlamayı yapar.
- Eksiksiz bir başvuru dosyası oluşturur.
2. AİHM Sürecinde Avukatın Etkinliği
2.1. Hukuki Argümanların Oluşturulması
AİHM başvurularında başarılı olmanın temel yolu, güçlü ve hukuki temellere dayanan argümanlardır. Avukat:
- AİHS’nin ihlal edilen maddelerine ilişkin detaylı hukuki analiz yapar.
- Ulusal ve uluslararası içtihatlara dayanarak başvuruyu destekler.
2.2. Savunma ve Karşı Görüşlere Yanıt
Mahkeme sürecinde devlet tarafından sunulan savunmalara karşı etkili yanıtlar verilmesi gerekir. Avukat, bu aşamada:
- Karşı tarafın savunmalarını detaylı şekilde analiz eder.
- Müvekkilin haklarını koruyacak şekilde itirazlarını ve cevaplarını sunar.
2.3. AİHM Duruşmaları
Bazı durumlarda AİHM, tarafları sözlü duruşmaya çağırabilir. Bu süreçte avukat:
- Müvekkili temsil ederek haklarının etkili şekilde savunulmasını sağlar.
- Mahkeme heyetine ikna edici argümanlar sunar.
Kaya Avukatlık Ofisi Olarak AİHM Başvurularında Avukatın Rolü
Kaya Avukatlık Ofisi olarak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) yapılan başvuruların karmaşık yapısını bilen bir ekibiz. AİHM başvurularında avukatın rolü, başvuru sürecini etkili bir şekilde yönetmek ve müvekkilin haklarını uluslararası düzeyde savunmak için hayati öneme sahiptir. Bu süreçte doğru bir strateji belirlemek, başvurunun kabul edilmesi ve başarılı sonuç alınması için belirleyici olur.
1. AİHM Başvurularında Avukatın Görevleri
1.1. Başvurunun Hazırlık Süreci
AİHM’e yapılan başvurularda, başvurunun kabul edilebilirliği için hukuki detaylara dikkat etmek gerekir. Avukat, bu aşamada:
- Müvekkilin talebini ve mağduriyetini analiz eder.
- Başvurunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) uygun olup olmadığını değerlendirir.
- Gerekli belgeleri toplar ve başvuruyu detaylı şekilde hazırlar.
1.2. İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi
AİHM’e başvurmadan önce iç hukuk yollarının tüketilmesi şarttır. Avukat, bu aşamada müvekkili şu şekilde yönlendirir:
- Ulusal mahkemelerde dava sürecini takip eder.
- Gerekirse Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapar.
- İç hukuk yollarının etkisiz kaldığını belgelerle ortaya koyar.
1.3. 6 Aylık Süre Sınırını Yönetmek
AİHM başvuruları için iç hukuk yollarının tüketilmesinden sonra 6 aylık süre sınırı bulunmaktadır. Avukat, bu süre içinde:
- Başvuruyu zamanında teslim etmek için gereken planlamayı yapar.
- Eksiksiz bir başvuru dosyası oluşturur.
2. AİHM Sürecinde Avukatın Etkinliği
2.1. Hukuki Argümanların Oluşturulması
AİHM başvurularında başarılı olmanın temel yolu, güçlü ve hukuki temellere dayanan argümanlardır. Avukat:
- AİHS’nin ihlal edilen maddelerine ilişkin detaylı hukuki analiz yapar.
- Ulusal ve uluslararası içtihatlara dayanarak başvuruyu destekler.
2.2. Savunma ve Karşı Görüşlere Yanıt
Mahkeme sürecinde devlet tarafından sunulan savunmalara karşı etkili yanıtlar verilmesi gerekir. Avukat, bu aşamada:
- Karşı tarafın savunmalarını detaylı şekilde analiz eder.
- Müvekkilin haklarını koruyacak şekilde itirazlarını ve cevaplarını sunar.
2.3. AİHM Duruşmaları
Bazı durumlarda AİHM, tarafları sözlü duruşmaya çağırabilir. Bu süreçte avukat:
- Müvekkili temsil ederek haklarının etkili şekilde savunulmasını sağlar.
- Mahkeme heyetine ikna edici argümanlar sunar.
3. AİHM Kararlarının Takibi ve Uygulama Süreci
AİHM tarafından verilen kararların uygulanması süreci, devletlerin sorumluluğundadır. Ancak bu süreçte müvekkilin haklarının korunmaya devam edilmesi önemlidir. Avukat:
- Kararın uygulanmasını takip eder.
- Gerekirse Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi nezdinde girişimlerde bulunur.
4. Kaya Avukatlık Ofisi Olarak Sunduğumuz Hizmetler
Kaya Avukatlık Ofisi olarak, AİHM başvurularında müvekkillerimize kapsamlı ve profesyonel destek sunuyoruz. Hizmetlerimiz şunları içerir:
- İç hukuk yollarının değerlendirilmesi ve başvuru stratejisinin belirlenmesi,
- AİHS’ye uygun başvurunun hazırlanması,
- Ulusal mahkeme kararlarının incelenmesi ve gerekli hukuki argümanların oluşturulması,
- AİHM sürecinde müvekkil adına tüm prosedürlerin yürütülmesi,
- Kararların uygulanma sürecinin takibi.
